Dit weekend staat in het teken van dodenherdenking en bevrijding. Ik ben van net na het einde van de Wereldoorlog en kreeg van huis uit een portie moffenhaat mee…
Mijn moeder ontsnapte aan de dood toen zij ’s avonds een brug in Den Bosch wilde oversteken waar een Duitse soldaat haar bevel gaf terug te komen. Ze weigerde en rende door, waardoor ze het kon navertellen. Direct na de oorlog was er niet veel. Een keer per week ging ik met mijn moeder naar de visboer voor een makreel. Mijn vader kon niet verder aan de universiteit in Tilburg studeren, omdat hij verplicht was, om een loyaliteitsverklaring voor de Duitsers te tekenen. Dat weigerde hij en moest onderduiken.
Toen ik mijn huidige Chileense vrouw ontmoette, vertelde ik haar dat de slogan ‘Eerst mijn fiets terug’ na de oorlog een bekende uitspraak was. De Duitsers confisqueerden de Nederlandse fietsen en dat zette natuurlijk kwaad bloed. Ik was die opmerking haast vergeten, totdat jaren later wij bij een gelegenheid waar Duitsers uit de wijnsector bijeen waren, mijn vrouw ‘Eerst mijn fiets terug’ eruit flapte. De Duitsers begrepen er niets van en dat was misschien maar goed ook.
In 1980 slaagde ik als enige van een proefgroep ter voorbereiding van het vinologen-examen in één keer voor het theoretische en proeftechnische gedeelte. Mijn wijnvriend Ed was niet onbemiddeld. Hij woonde in een prachtige villa. Op een dag belde hij mij op met de vraag, of ik hem en zijn vrouw (zij was gehandicapt) in hun auto naar het tweede huis bij Reims wilde brengen. Dat leek me een leuk reisje. Hij voegde er en passant aan toe, dat als gast die dagen ook een gepensioneerde Duitse (… ) generaal van de NATO aanwezig zou zijn.
Ik moest aan die opmerking van Cruijff denken: ‘Elk nadeel heb se voordeel‘. ‘Ik zag in mijn verbeelding al een oude fanatieke generaal met een monocle in zijn oogkas. Eenmaal aangekomen in het buitenhuis, bleek de generaal modern gekleed, geen monocle te hebben en met mij enthousiast was om de goedgevulde koelkast met bier en champagne soldaat te maken…
Het was een keerpunt in mijn obsessie om Duitsers als arrogante en dominante mensen te zien. Het trauma van 1974 waar Oranje het onderspit moest delven tegen Die Mannschaft was enigszins bijgesteld.
Ik wens u een waardige herdenking en een feestelijke bevrijdingsdag toe.
