Het is jaren geleden, toen het nu ter ziele gegane Productschap van Wijn, een bijeenkomst voor wijnprofessionals in Den Haag organiseerde. Er was weer een (duur) bureau ingehuurd dat de cijfers van de branche in wijnhandel en gastronomie presenteerde.
Bij een dergelijke ‘happening’ waren er circa 200 genodigden aanwezig. Op deze presentatie was ook de inmiddels overleden RvH. Hij hield een voordracht over wijncompetities. Het werd helaas een slaapverwekkende vertoning zonder een sprankje humor. Kennelijk had hij zich niet voorbereid.
Ik beschreef in een column deze ‘misstap’ met als titel ‘Gered door de Bel’, omdat de vertegenwoordiger van het Productschap een einde aan de presentatie maakte. Dat werd mij niet door Perswijn (waar RvH voor schreef) in dank afgenomen, omdat ze kritiek als ‘superieur’ Nederlands wijnmagazine niet gewend zijn.
Het woord ‘wijncompetitie’ leent zich voor een kritische beschouwing. Ook is de organisator vaak betrokken bij commerciële werkzaamheden die zich moeilijk met een neutrale competitie verhouden. De betrokkenheid van competitie en eigen commercieel verdienmodel wordt zelfs dubieus als transparantie ontbreekt.
Normaal moet een wijncompetitie voldoen aan de correcte verhouding tussen de hoeveelheid te proeven wijnen en de toegekende medailles. De OIV (Organisation International du Vin et la Vigne) heeft zelfs een gedetailleerd protocol opgesteld. Daarin staat ook transparantie met betrekking tot de juryleden en hun beoordelingen.
In Nederland wordt door de twee grootste organisatoren een eigen aanpak gedaan. Voor de een de methode om het magazine leesbaar te maken, voor de ander een karretje om de meest vreemde activiteiten van een ruggengraat te voorzien. Het is vaak een lachwekkende vertoning, waarbij het gaat om zoveel als mogelijk importeurs en gastronomen in de bloemetjes te zetten om ze te binden. Zo zag ik een toegekende award voor het ‘Gouden Bouillonblokje’. Hoe gek wil je het hebben…
Met de toegekende medailles of awards bindt de organisator zijn klanten die ook aan het commerciële circus mee doen om hun verkoop te stimuleren.
Gelukkig zijn er ook goede voorbeelden van wijncompetities als ‘stand alone’ waar geen bijkomende commerciële doeleinden zijn. Ik heb al heel wat keren als jurylid mogen optreden in Italië (Vinitaly), België (Mondial Bruxelles) , Zuid-Amerika en Zuid-Afrika.
Producenten van wijnen moeten een bedrag betalen. De producenten die wijnen insturen hopen uiteraard op een medaille. Bij de competities van mousserende wijnen ontbreken de grote namen van champagnes, omdat ze meer te verliezen hebben dan aan prestige te winnen.
Een goed voorbeeld van wijncompetities zonder commercieel doel, zijn de Britse en Duitse competities. Ze staan veraf van de ondoorzichtige commerciële competities zoals in Nederland.
